Fizyoloji Bölümü Olanakları ve Çalışma Alanları
EÜTF Fizyoloji AD çatısı altında, kendi laboratuvarları yanı sıra, E.Ü. Beyin Araştırmaları ve Uygulama Merkezi (EÜBAM) laboratuvarları da yer almaktadır. Birimimizde, safkan deney hayvanlarımızı, kendi kontrol ettiğimiz optimal koşullarda barındırıp, izlediğimiz ve üretebildiğimiz ideale yakın bir hayvan barınağımız bulunmaktadır.
Altyapı ve donanım olanaklarımız, in-vivo modellemeler, nörodejenerasyon, nörorestorasyon, plastisite, hücre ve doku kültürü, elektrofizyoloji, davranış, bağımlılık, öğrenme-bellek, her türlü hücresel boyama ile yapısal ve işlevsel nitel ve nicel tanımlamalar, radyografi ve in-vitro reseptör çalışmaları ve moleküler yöntem ve tekniklere kadar çok geniş bir yelpazede çalışma olanağı sunmaktadır.
Bu laboratuvarlarımızda, araştırma amaçlı bilgisayar donanımları ve bazı gerekli yazılımları mevcuttur. Birimimizin çoğunluğu, geçmişten bugüne, gerek eleştirel okuma, anlama, sunma, gerek, araştırma projesi tasarlayıp kurgulama ve yürütme, gerek veri çözümleme, yorumlama ve sunma ve gerekse, deney hayvanlarına etik ve sonuç alınabilir yaklaşım konusunda eğitim verebilecek yetkin rol modeli elemanlardan oluşmaktadır.
Tanımlar
Uzmanlık eğitimi programı: Fizyoloji uzmanlık dalının eğitimine yönelik eğitim standardını da içeren çekirdek eğitim müfredatını karşılayacak şekilde yapılandırılmış fonksiyonel bir yapıdır.
Akademik Kurul: Fizyoloji Anabilim Dalındaki (AD) tüm öğretim üyelerinin ve bir asistan (uzmanlık eğitim öğrencisi) temsilcisinin katılımı ile oluşan ve düzenli olarak toplanan bir yapıdır. Fizyoloji Uzmanlık eğitimi ile ilgili alınan kararlar ve atamaları onaylar, eğitim-öğretim, uygulama ve araştırma faaliyetlerini değerlendirir. Asistan temsilcisinin uzmanlık eğitimi ile ilişkili kararların alındığı toplantılara mutlak katılması beklenir. Lisans eğitimi ve sınavlar ile ilişkili toplantılara asistan temsilcisi alınmaz.
Eğiticiler: Anabilim dalı kadrosundaki uzmanlık eğitimi verme yeterliliği olan öğretim üyeleri ve uzmanlardır.
Birim Eğitim Sorumlusu: Fizyoloji Akademik Kurulunca belirlenen bir öğretim üyesidir.
Danışman: Her uzmanlık öğrencisi için akademik kurul kararıyla bir danışman atanır. Bu danışman hem akademik hem tez danışmanlığı işlevlerini birlikte yürütür.
1- Eğitimin Amaç ve Hedefleri
a- Net ve Kapsamlı Tanım
Fizyoloji Uzmanlık Eğitiminin amacı, temel fizyolojik mekanizmalar üzerine akademik düzeyde teorik ve uygulama bilgisine sahip olan, edindiği bilgileri aktarabilen, bilimsel verilere ulaşabilen ve bilgileri yorumlayıp sunabilme yetisine sahip, deneysel araştırma yöntemlerini uygulayabilen ve deneysel projeler yürütebilen, bilimsel düşünce kültürü ve etik değerlere sahip uzmanlar yetiştirmektir.
Fizyoloji uzmanı, insan fizyolojisi alanında bilgiye ulaşma, bilgi biriktirme ve bilgi üretme becerisi gösterir. Tıbbi uygulamada tanı, tedavi ve izleme amacı ile kullanılan ve fizyolojik parametreleri ölçmeyi amaçlayan yöntemleri uygulama, yorumlama, yöntemlerin doğruluk ve güvenirliklerini sınayabilme yetisine sahiptir. Yeni yöntemler geliştirebilme becerisi kazanmış, klinik ve deneysel çalışmaları planlama, yürütme, yorumlama, bir laboratuvarı bağımsız olarak yönetme, laboratuvar güvenliğini sağlama, laboratuvar malzeme ve cihazlarının kullanımı ve bakımına hakim olarak, laboratuvar personelini eğitme konularında bilgili ve deneyimli, diğer meslektaşlarına bilgi ve konsültasyon hizmeti sağlayan birikime sahiptir.
Uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanarak, laboratuvar, klinik ve benzeri becerileri ustalaşmış düzeyde gerçekleştirme ve olası sorunlara çözüm oluşturabilme yetisine sahiptir. Vücuttaki fizyolojik mekanizmalara teorik olarak hakim olmak aynı zamanda normal vücut fonksiyonlarının ölçümü ve değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen çeşitli hematolojik tetkikler, elektrofizyolojik kayıt yöntemleri, kalp ve akciğer fonksiyon testleri ve egzersiz ya da performans testleri hakkında bilgi sahibi olmayı da gerektirir. Fizyoloji uzmanı olarak ilgili alanlarda yöneticilik yapar.
Bir hekim olarak, mesleki değer ve sorumluluklar dahilinde gerektiğinde sağlık hizmeti sunar.
Bir hekim olarak, mesleki değer ve sorumluluklar dahilinde gerektiğinde sağlık hizmeti sunar.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Uzmanlık Öğrencisi Yetkinlik ve Yeterlilikleri
Yetkinlik, bir uzmanın bir iş ya da işlemin gerektiği gibi yapılabilmesi için kritik değer taşıyan, eğitim ve öğretim yoluyla kazanılıp iyileştirilebilen, gözlenip ölçülebilen, özellikleri daha önceden tarif edilmiş olan, bilgi, beceri, tutum ve davranışların toplamıdır.
Temel yetkinlikler: (Yetkinliklerin ilk 7’si 2014 TUKMOS Fizyolojiden aynen alınmıştır.)
- Hizmet sunucusu
- Öğrenen ve öğreten
- İletişim kuran
- Değer ve sorumluluk sahibi
- Ekip üyesi
- Yönetici
- Sağlık savunucusu
- Bilim insanı
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Uzmanlık Öğrencisi Yetkinlik ve Yeterlilikleri
Yetkinlik: Bir uzmanın bir iş ya da işlemin gerektiği gibi yapılabilmesi için kritik değer taşıyan, eğitim ve öğretim yoluyla kazanılıp iyileştirilebilen, gözlenip ölçülebilen, özellikleri daha önceden tarif edilmiş olan, bilgi, beceri, tutum ve davranışların toplamıdır.
Temel yetkinlikler: (Yetkinliklerin ilk 7’si 2014 TUKMOS Fizyolojiden aynen alınmıştır.)
- Hizmet sunucusu
- Öğrenen ve öğreten
- İletişim kuran
- Değer ve sorumluluk sahibi
- Ekip üyesi
- Yönetici
- Sağlık savunucusu
- Bilim insanı
1. Hizmet sunucusu
- Fizyoloji uzmanlık görevini; iyi hekimlik uygulamaları ve etik ilkeler bağlamında hiçbir ayrım gözetmeden yapar. Mesleksel sorumluluklarını, insani değerleri ön planda tutarak hasta ve çalışan güvenliğini ve mahremiyetini gözeterek gerçekleştirebilir.
- Eğitimi sırasında edindiği bilgi, tutum ve becerileri geliştirme yollarını bilir ve yaşamı boyunca sürdürerek kullanabilir.
- Birey ve toplum odaklı sağlık hizmetleri sunumu için gereken temel, klinik ve sosyal bilimlere ait bilgileri, becerileri ve tutumları edinip kullanabilir.
- İyi bir eğitici olarak yetişir ve öğrenci eğitimi verirken ırk, dil, din ayrımı gözetmez.
- Aşağıda detaylı tablo olarak verilen mesleksel yeterliklerin tamamını belirtilen düzeyde edinir.
2. Öğrenen ve öğreten
- Bilgileri ve bilgi kaynaklarını eleştirel olarak değerlendirebilir, bağımsız bir şekilde öğrenerek ve deneyimleyerek kendisini geliştirebilir.
- Eleştirel makale okumayı iyi bilir ve başkalarına öğretebilir.
2. Öğrenen ve öğreten
- 2.1. Bilgileri ve bilgi kaynaklarını eleştirel olarak değerlendirebilir, bağımsız bir şekilde öğrenerek ve deneyimleyerek kendisini geliştirebilir.
- 2.2. Eleştirel makale okumayı iyi bilir ve başkalarına öğretebilir.
3. İletişim kuran
- 3.1. Mesleksel literatürü anlayacak, yorumlayacak ve öğrendiklerini hekimlik uygulamalarına taşıyabilecek düzeyde öncelikle Türkçeyi ve literatürde en fazla kullanılan en az bir yabancı dili yetkin bir şekilde kullanabilir.
- 3.2. Öğrenciler, uzmanlık öğrencileri, hasta, hasta yakınları, meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile karşılıklı anlayış, güven ve saygıya dayalı nitelikli bir mesleksel iletişim zemini oluşturabilir.
- 3.3. Gereksinim duyduğu bilgileri, etik ilkeler çerçevesinde, gönüllü denkler, hekimler, diğer sağlık çalışanları ve kayıtlardan, doğru şekilde toplayabilir, kullanabilir ve paylaşabilir.
4. Değer ve sorumluluk sahibi
- 4.1. İnsan ve hayvan etiğini iyi bilir ve bu kuralları tüm mesleki yaşamı boyunca kullanabilir.
- 4.2. İçinde bulunduğu ekiplerde ya da yönettiği birimlerde kişilerin hak ve sorumluluklarını bilir, hukuki süreçleri bilir ve doğru uygular.
5. Ekip üyesi
- 5.1. İçinde yer aldığı ekiplerde, mesleksel sorumluluk ve görevlerini kendisinin ve diğer üyelerin sınırlarını bilerek, uyum içinde, ekibin başarısını ön planda tutarak, eksiksiz olarak yerine getirebilir.
- 5.2. Bilgi, beceri ve deneyimlerini meslektaşları, hekim adayları ve diğer sağlık çalışanlarının mesleki gelişimlerine katkı sağlayacak düzeyde, etkili bir şekilde paylaşabilir, gerektiğinde danışmanlık yapabilir.
6. Yönetici
- 6.1. Sorumluluk alanı çerçevesinde, görev yaptığı birimi, hizmet sunumuna ayrılan kaynakları, insan gücünü ve ilişkileri toplum yararına en uygun şekilde yönetir ve kullanabilir.
- 6.2. Yükümlü olduğu hizmetlerin planlanması, yürütülmesi ve değerlendirilmesi ve etkinliğinin artırılmasını hedefleyen çalışmalar yapabilir.
7. Sağlık savunucusu
- 7.1. Hastalar, hekimler ve diğer sağlık çalışanlarının haklarını destekleyen öneriler geliştirebilir.
- 7.2. Sağlık hizmetine ulaşmada fırsat eşitliği sağlanması ve hizmete erişimin önündeki engellerin ortadan kaldırılması gibi temel etik ilkeleri savunur.
8. Bilim insanı
- 8.1. Bilimsel yöntemi etik kurallar çerçevesinde kullanarak yeni proje yazabilir, yeni yöntemler geliştirebilir.
- 8.2. Proje sonuçlarını makale haline getirip yayınlatabilir.
b- Devredilebilir Mesleksel Beceriler
Fizyoloji Uzmanı, yaşam boyu öğrenme ilkesiyle bilimsel gelişmeleri takip eder. Bu amaçla bilimsel kongre, panel, sempozyum, seminer ve benzeri bilimsel etkinliklere katılarak hem kendi bilgi birikimini ve bilimsel araştırmalarını paylaşır hem de diğer uzmanlar ile ilişki kurarak multidisipliner çalışma ortamları oluşturur ve yeni gelişmeleri takip eder.
Fizyoloji ile ilgili toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunların çözümüne, toplumun bilimsel değerlerinin gelişmesine katkıda bulunur.
Eğitimi boyunca edindiği bilgi birikimi ve tecrübeleri öğrenici konumundaki bireylere aktarma yetisine sahip olur.
Yeni yöntemler geliştirebilme becerisi kazanmış, klinik ve deneysel çalışmaları planlama, yürütme, yorumlama, bir laboratuvarı bağımsız olarak yönetme, laboratuvar güvenliğini sağlama, laboratuvar malzeme ve cihazlarının kullanımı ve bakımına hakim olarak, laboratuvar personelini eğitme konularında bilgili ve deneyimli diğer meslektaşlarına bilgi ve konsültasyon hizmeti sağlayan birikime sahip olur.
c- Bilimsel Merak ve Kendini Geliştirme Dürtüsünün Kazandırılması
Uzmanlık öğrencisi özgün araştırma konuları bularak, bu konular üzerine proje, yöntem, tasarım ve uygulama geliştirir. Araştırma sonuçlarını bilimsel toplantılarda sunarak ve bilimsel dergilerde yayınlayarak literatüre katkıda bulunur.
Uzmanlık öğrencisine eğitim süreci boyunca farklı çalışma yöntemleri ve grupları ile çalışma fırsatları tanınacaktır. Bilimsel araştırma yöntemlerine hakim olarak eğitim programını bitirmesi amaçlanmaktadır. Bu bilgi birikimi ile yeni projelerin tasarlanması ve üretilmesinde aktif rol almaları beklenmektedir.
Eğitim boyunca klinik ve temel tıp dallarında hem seminer saatleri hem de projeler kapsamında edindiği tecrübe ve literatür tarama bilgisi ile bilimsel araştırma yapabilme konusunda deneyim kazanır.
Sonuç olarak, fizyoloji uzmanlık eğitimi ile temel tıp ve klinik bilgileri entegre edebilen, birikimini özgün klinik/deneysel araştırmalar planlayıp yürütmek üzere kullanabilen, araştırmalarını bilimsel dergilerde yayınlayarak literatüre katkı sağlayabilen yetişmiş insan gücü sağlanması amaçlanmaktadır.
2- Uzmanlık Eğitim Süreci
a- Genel Program Yaklaşımı
i. Sistematik kapsam:
Fizyoloji bilim dalı canlı organizmada tüm mekanizmaları içine alan bir dal olarak hücreden tüm sistemlere kadar inceleme alanına alır. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji AB, yaygın çalışma alanına sahip olarak öğrenciye eğitimi boyunca sistem sınırı koymadan çalışma fırsatı tanımaktadır. Tüm sistemler ve çalışma yöntemleri üzerine eğitim alan öğrenci tez konusu ve eğitimi sonrası ilerlemek istediği alanda çalışma yapabilecek düzeye gelir.
ii. Uygulamalı Eğitim:
Uzmanlık öğrencisi eğitimi boyunca kıdem düzeyinden bağımsız olarak laboratuvar çalışmalarına katılır, uygulamalı eğitim alır, aldığı eğitimler doğrultusunda gözetim altında aktif uygulamalar yapar. Bu süreçte Tıp ve diğer sağlık fakültelerine yapılmakta olan uygulamalı derslerde gözetim altında uygulamaya katılır. Eğitimi boyunca edinmesi beklenen uygulamalı yetkinlikler asistan karnesi ile takip edilir.
iii. Geri Bildirim:
Uzmanlık öğrencisi akademik danışmanı ile rutin değerlendirmelere ve görüşmelere katılır. Bu görüşmelerde her yarıyılda mesleksel gelişimini destekleyen rehberlik sağlanarak yapıcı geri bildirimlerde bulunulur. Birim uzmanlık eğitim sorumlusu her 6 ay da bir tüm asistanları toplayarak küçük grup etkinliği ile uzmanlık öğrencilerinden geri bildirim alır.
b- Program İçeriği
i. Genel Kapsam:
Fizyoloji uzmanlık eğitimi, Tıbbi Fizyoloji konusunda teorik-pratik eğitim ve araştırma yapabilecek düzeyde bilgi ve becerilerin kazandırılmasını, laboratuvar yönetilmesi, bilimsel araştırma projesi yürütülmesi ve yayınlanması gibi yetilerin pratikte kullanılabilecek düzeyde öğrenilmesini kapsar. Öğrencilere ve meslektaşlarına bilgi verebilecek, ders anlatabilecek düzeyde teorik ve pratik deneyim sağlanır.
ii. Bilimsel araştırma eğitim ve deneyimi:
Teorik bilgiler bölüm içerisinde yapılan kapsamlı dersler ve mevcut bilimsel yayınların takibi ile sağlanır, öğrencinin bilgiye ulaşma yollarını kullanabilmesi hedeflenir. Eğitim sürecinde öğrenciler her yıl bir seminer ve 2 makale sunumları yaparak danışmanları önderliğinde literatür tarama, bilimsel yayın inceleme konularında gelişirler.
iii. Disiplinler arası genel hedefler:
Öğrenciler bölüm içerisinde ve diğer branşlarla ortak yapılan çalışmalara katılabilir bu sayede farklı yöntemler konusunda fikir sahibi olur. Farklı gruplarla çalışabilmek, iyi iletişim kurabilen, iş birliğine açık, bilgi, beceri ve kişisel niteliklere sahip bir ekip çalışanı olmak ile mümkündür. Bu sayede farklı disiplinlerle ortak bilimsel çalışmalar yapılabilmesi hedeflenmektedir.
c- Programın Yapı, Süre ve Bileşenleri
i. Program süresi ve yapısı:
Fizyoloji Uzmanlık Eğitimi dört (4) yıldır. Bu 4 yıllık dönem teorik eğitimler, uygulamalı eğitimler ve tez çalışmasını kapsamaktadır.
Anabilim Dalı çalışma düzeni içinde 2 kıdem düzeyi mevcuttur. Birinci kıdem uzmanlık eğitimine yeni başlayan ve süreç içerisinde teorik eğitim, uygulamalı eğitim ve rotasyonları içermektedir. Her yıl en az 2 teorik ders alınmalı ve başarı ile tamamlanmalıdır. Birinci kıdem düzeyi tamamlanmadan tez projesi belirlenmeli, proje için gerekli yasal ve etik başvurular yapılmış olmalıdır.
İkinci kıdem tez projesinin belirlendiği ve projenin veri toplama değerlendirme ve yazım aşamalarını içerir. Birinci kıdem yaklaşık olarak ilk dört yarıyılı, ikinci kıdem ise son dört yarıyıllık süreyi kapsar. Tez sürecinin 2 (iki) yıldan kısa olmaması önerilmektedir.
ii. Programın bileşenleri:
Programda alınması gereken zorunlu dersler, uygulamalar ve eğitimler aşağıda listelenmiştir.
Kuramsal Eğitim:
Fizyoloji uzmanlık eğitim öğrencisi kuramsal eğitim süreciyle normal yaşamın sağlıklı olarak devam edebilmesi adına vücutta sürüp giden tüm fizyolojik mekanizmalara teorik yönden hakim olabilmeli, yorumlayabilmeli ve aktarabilmelidir. Bu bağlamda uzmanlık öğrencisi eğitim döneminde aşağıda içeriği verilen dersleri başarı ile tamamlamalıdır.
Kuramsal Eğitim Müfredatı
1) Fizyolojinin Temelleri
- a) Homeostaz
- b) Vücudun kompozisyonu (Sıvı kompartmanları, sıvı volümlerinin ölçümü)
- c) Hücre yapısı, organelleri ve fonksiyonları
- d) Nukleus, hücre bölünmesi, genetik kontrol
- e) Protein sentezi
2) Membranlarda Geçiş ve Sinyal İletimi
- a) Membranın yapısı
- b) Membrandan geçiş yöntemleri, basit difüzyon, kanallar, taşıyıcılar, endositoz, ekzositoz
- c) Nernst denklemi, Goldman Hodgkin Katz denklemi
- d) Hücrelerarası haberleşme, reseptörlerin özellikleri
- e) Hücre içi sinyal iletimi
- f) Membran potansiyeli, lokal potansiyeller ve kaydı
- g) Aksiyon potansiyeli oluşumu, yayılımı ve kaydı
3) Kas Fizyolojisi
- a) İskelet kasının yapısal özellikleri
- b) Sinir-kas kavşağı
- c) Kasılma tipleri
- d) Kasılma mekanizması
- e) Uyarılma-kasılma ilişkisi
- f) Kas lifi tipleri, Enerji kaynakları – Aerobik ve anaerobik metabolizma
- g) Sarsı eğrisi, sumasyon, tetanus
- h) Kas gücü
- i) Düz kas ve uyarılma-kasılma farklılıkları
- j) Kalp kasının özellikleri
4) Sinir Sistemi Fizyolojisi
- a) Sinir sisteminin organizasyonu
- b) Sinir hücresinin özellikleri, tipleri
- c) Nöron ve Glia’nın özellikleri ve fonksiyonları
- d) Nörotrofinler
- e) Sinaptik iletim ve modülasyonu
- f) Refleksler
- g) Plastisite
- h) Merkezi sinir sisteminin yapısal-fonksiyonel özellikleri
- i) Beyin kan dolaşımı ve düzenlenmesi
- j) Kan-beyin bariyeri
- k) BOS ve özellikleri
- l) Santral nörotransmiterler, yapıları, reseptörleri ve fonksiyonları
- m) Duyu yolları, talamus ve duysal işleme
- n) Postür ve hareketin kontrolü
- i) Motor kontrol; kortikal alanlar ve ilişkili yapılar
- ii) Direkt ve indirekt motor yollar
- iii) Postür düzenleyen sistemler
- iv) Postüral refleksler
- v) Bazal gangliyonlar
- vi) Serebellum ve fonksiyonları
- vii) Kas tonusu ve düzenlenmesi
- o) Hipotalamusun fonksiyonları
- p) Otonom sinir sistemi
- i) Kısımları
- ii) Nörotransmiterleri
- iii) Reseptörleri
- iv) Etkileri
- q) Uyku-uyanıklık
- r) Elektrofizyolojik kayıtlar: EEG, uyartılmış potansiyeller
- s) Davranış ve emosyonun nöral temelleri
- t) Öğrenme ve belleğin nöral temelleri
- u) Duyu Fizyolojisi
- i) Duyusal uyaranların genel özellikleri
- (1) Duyusal reseptörler
- (2) Duyusal bilgilerin sinir sistemine iletilmesi ve değerlendirilmesi
- ii) Somatik duyular
- iii) Görme duyusu
- iv) İşitme duyusu
- v) Vestibüler duyu
- vi) Kimyasal duyular: Koku ve tat
- vii) Kortikal değerlendirme ve algı
5) Gastrointestinal Sistem Fizyolojisi ve Metabolizma
- a) Sindirim sisteminin yapısal özellikleri
- b) Beslenme ve iştahın düzenlenmesi
- c) Karbohidrat sindirim ve emilimi
- d) Protein sindirim ve emilimi
- e) Yağ sindirim ve emilimi
- f) Su ve elektrolit emilimi
- g) Vitamin ve minerallerin emilimi
- h) Gastrointestinal hareketler ve kontrolü
- i) Gastrointestinal salgılama ve kontrolü
- j) Karbohidrat metabolizması
- k) Protein metabolizması
- l) Lipid metabolizması
6) Endokrin ve Üreme Fizyolojisi
- a) Endokrin sistemin yapısal özellikleri
- b) Hormonların genel özellikleri ve hormonal haberleşme
- c) Hipotalamus-hipofiz ilişkisi
- d) Hipofiz bezi hormonları
- e) Yapıları, etki mekanizmaları, etkileri, salınım düzenlenmesi
- f) Tiroid bezi hormonları
- g) Yapıları, etki mekanizmaları, etkileri, salınım düzenlenmesi
- h) Pankreas hormonları
- i) Yapıları, etki mekanizmaları, etkileri, salınım düzenlenmesi
- j) Böbrek üstü bezi hormonları
- k) Yapıları, etki mekanizmaları, etkileri, salınım düzenlenmesi
- l) Kalsiyum metabolizması ve etkili hormonlar
- m) Yapıları, etki mekanizmaları, etkileri, salınım düzenlenmesi
- n) Kadın ve erkek üreme hormonları
- o) Yapıları, etki mekanizmaları, etkileri, salınım düzenlenmesi
- p) Menstrüel siklus
- q) Gebelik ve doğum fizyolojisi
- r) Stres ve başa çıkma yolları
- s) Böbrek, kalp ve pineal bez hormonları
7) Kan ve İmmün Sistem Fizyolojisi
- a) Kemik iliği ve kan elemanlarının yapımı
- b) Eritrositler ve fonksiyonları
- c) Lökositler ve fonksiyonları
- d) Trombositler ve fonksiyonları
- e) Pıhtılaşma
- f) Kan grupları
- g) İmmunite
- h) Lenf
8) Dolaşım Sistemi Fizyolojisi
- a) Dolaşım sisteminin yapısal özellikleri
- b) Kalbin elektriksel aktivitesi
- c) Kalp kasının özellikleri
- d) Kalpte uyarı oluşumu ve yayılımı
- e) EKG
- f) Kalp mekaniği
- g) Kalp siklusu
- h) Kalp sesleri
- i) Kan ve lenf akımı dinamikleri
- j) Fizik prensipler
- k) Arteryel dolaşım
- l) Kapiller dolaşım
- m) Venöz dolaşım
- n) Lenfatik dolaşım ve ödem mekanizmaları
- o) Kardiyovasküler düzenleme (Kan basıncı)
- p) Lokal düzenleyici mekanizmalar
- q) Endotelden salınan maddeler ve etkileri
- r) Hormonal düzenleme
- s) Sinirsel düzenleme
- t) Koroner dolaşım ve düzenlenmesi
- u) Splanknik dolaşım ve düzenlenmesi
- v) Deri dolaşımı ve düzenlenmesi
- w) Dolaşım sistemi ve homeostaz
9) Solunum Sistemi Fizyolojisi
- a) Solunum sisteminin yapısı ve özellikleri
- b) Solunum mekaniği
- c) Gaz değişimi
- d) Pulmoner dolaşım ve özellikleri
- e) Yenidoğanda solunum-dolaşım uyumu
- f) Solunum sisteminin görevleri
- g) Gaz taşınması ve dokuda geçişler
- h) Oksihemoglobin ayrışım eğrisi ve önemi
- i) Asit-baz dengesinde solunum sisteminin rolü
- j) Solunumun düzenlenmesi
- k) Düşük atmosfer basıncı ve etkileri
- l) Yüksek basınç ve etkileri
10) Boşaltım Sistemi Fizyolojisi
- a) Boşaltım sisteminin fonksiyonel anatomisi
- b) Kanlanması
- c) Glomerüler filtrasyon
- d) Tübüler geri emilim ve boşaltım
- e) Su atılımı ve etkili faktörler
- f) Sodyum, potasyum ve klor atılımının düzenlenmesi
- g) İdrarın konsantrasyon ve dilüsyon mekanizmaları
- h) Mesane işlevleri, işeme fizyolojisi
- i) Asit-baz dengesinde böbreğin rolü
- j) Kan basıncının düzenlenmesinde böbreğin rolü
- k) Hücre dışı sıvı hacminin düzenlenmesi
Uygulamalı Eğitim
Fizyoloji Uzmanı eğitim dönemi sonunda tanı, tedavi ve izleme amacıyla kullanılan ve fizyolojik parametreleri ölçmeyi amaçlayan yöntemleri uygulama, yorumlama, yöntemlerin doğruluk ve güvenilirliklerini sınayabilme yetisine sahiptir.
Yeni yöntemler geliştirebilme becerisi kazanmış, klinik ve deneysel çalışmaları planlama, yürütme, yorumlama, bir laboratuvarı bağımsız olarak yönetme, laboratuvar güvenliğini sağlama, laboratuvar personelini eğitme konularında bilgili ve deneyimli diğer meslektaşlarına bilgi ve konsültasyon hizmeti sağlayan, bilimsel düşünce kültürü ve etik değerlere sahip bir uzmandır.
Bunun yanında uzmanlık öğrencisinin mezuniyet öncesi eğitim faaliyetlerinde (Tıp fakültesi 1. ve 2. sınıf ve diğer lisans bölümlerinin fizyoloji pratiklerinde) eğitim yönlendiricisi olarak görev alması da uygulamalı eğitim kapsamında değerlendirilmektedir.
Eğitim boyunca kazanması beklenen uygulama yetkinlikleri asistan karnesinde ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
Makale ve Seminer Sunumları
Haftalık makale saatinde, konulara göre yapılan görev bölümüne uygun şekilde, uluslararası tıp dergilerinde yayınlanmış makaleler tartışılır. Anabilim Dalı öğretim elemanları sırayla makale sunumu yaparlar. Uzmanlık öğrencilerinin her yıl en az 2 adet makale sunmaları beklenir.
Seminer: Uzmanlık öğrencilerinin her yıl en az 1 adet seminer vermeleri beklenir.
Araştırma Etkinlikleri
Yapılması beklenen akademik gelişim etkinlikleri aşağıdaki başlıklar altında sınıflandırılır:
- Katılması gereken akademik gelişim kursları:
- Laboratuvar Güvenliği
- Deney Hayvanları Kursu
- Biyoistatistik Kursu
- Katılması beklenen zorunlu eğitim etkinlikleri:
- Fizyoloji Seminerleri
- Ulusal Fizyoloji Kongresi (en az 1 kongreye bildiri ile katılmak üzere)
Uzmanlık öğrencileri Anabilim Dalı'nda yürütülmekte olan özgün araştırma projelerinden (tez harici) en az birine katılırlar. Uzmanlık eğitim sürecini bitirene kadar öğrencinin en az bir yayın yapması beklenir.
iii. Öğrenci Göreve Başladığında
Öğrenci göreve başladığında akademik danışmanı ve uzman hekimler tarafından asistan karnesi ve portfolyosu ile süreç hakkında bilgilendirilir.
iv. Uyum Eğitimi
Öğrenciye, işe başladığı hafta anabilim dalı uzmanları tarafından bölüm ve öğretim üyeleri tanıtılır, web sitesi gösterilir, uyum eğitimi verilir.
v. Öğrencilerin Hak ve Sorumlulukları
Anabilim dalımızda çok sayıda uzmanlık öğrencisi bulunmadığından kıdemler arası fark gözetilmeden hak ve sorumluluklar eşit olarak paylaştırılır.
Sorumlulukları: Öğrencinin katıldığı araştırma projesinde devamlılık sağlaması, verilen görev ve sorumlulukları (deney hayvanı bakımları, öğrenci pratikleri, deney düzenekleri ve laboratuvar malzemelerinin hazırlanması ve işlem bittikten sonra temiz bırakılması vb.) itinayla yerine getirmesi gerekir. Başhekimlik/dekanlık tarafından olağanüstü durumlarda görevlendirme yapılması halinde tüm hekimlik sorumlulukları geçerlidir.
Hakları: Sağlık Bakanlığı ve YÖK tarafından verilen tüm kişisel ve özlük hakları uzmanlık eğitimi sürecinde de geçerlidir. Teorik ve uygulamalı eğitim alma, akademik tartışmalara katılma, fikir beyan etme ve işleyişe yapıcı eleştirilerde bulunma haklarını kullanabilirler.
vi. Dış Rotasyonlar
İki ay Tıbbi Biyokimya, bir ay Kardiyoloji ve bir ay Göğüs Hastalıkları anabilim dallarında gerçekleştirilmelidir. Her yıl en az bir rotasyon tamamlanarak üç yıl içerisinde rotasyonlar sonlandırılmalıdır.
Tıbbi Biyokimya Rotasyonu
Yetkinlik Adı | Yetkinlik Düzeyi |
---|---|
Laboratuvar gereçlerini kullanmak | 1 |
Laboratuvarda kullanılan birimleri çevirmek | 1 |
Laboratuvarda tartım ve ölçüm | 1 |
Santrifüjleme | 1 |
Çözelti kimyasına hakimiyet | 1 |
Laboratuvar cihazlarının kalibrasyonu ve çalıştırılması | 2 |
Rutin biyokimyasal yöntemler için sık kullanılan çözeltileri hazırlama (molar, tampon çözeltiler) | 2 |
Biyolojik örnekleri toplamak ve saklamak | 2 |
Kardiyoloji Rotasyonu
Yetkinlik Adı | Yetkinlik Düzeyi |
---|---|
Efor Testi | 3 |
Göğüs Hastalıkları Rotasyonu
Yetkinlik Adı | Yetkinlik Düzeyi |
---|---|
Klinikte uygulanan solunum fonksiyon testleri | 3 |
vii. Kurum dışı rotasyonumuz yoktur.
viii. Uzmanlık öğrencileri fizyoloji kongreleri ve toplantıları dışında multidisipliner bilimsel toplantılara da yönlendirilir ve katılımı desteklenir.
ix. Fizyoloji AD rutin işleyişinde nöbet gereksinimi olmamakla birlikte öğrencinin dahil olduğu projelerde, proje planlanma aşamasından itibaren bilgisi ve onayı dahilinde esnek çalışma saatlerinde çalışması gerekebilmektedir. Olağanüstü durumlarda başhekimlik/dekanlık tarafından görevlendirme yapılabilecektir. Bu tür durumlarda tüm hekimlik sorumlulukları geçerlidir.
x. Danışmanlıklar
Her uzmanlık öğrencisi için akademik kurul kararıyla bir danışman atanır. Bu danışman hem akademik hem tez danışmanlığı işlevlerini birlikte yürütür. Bölümümüzdeki öğretim üyesi ve uzmanlık öğrencisi sayılarının fazla olmadığından aralarında yeterli etkileşim bulunmaktadır; bu nedenle ayrıca bir tez danışmanı atanması uygun görülmemiştir.
xi. Eğitimlere Katılım
Öğrencinin Fizyoloji Anabilim Dalında ve multidisipliner bilimsel eğitimlere katılması desteklenir.
d. Eğitim Programı ve Hizmet İlişkisi
i. Usta çırak ilişkisi
Laboratuvar ve hayvan deneylerinde önce gözleyen sonra uygulayıcı olarak yer alacak olan öğrenciler, eğiticilerle bire bir usta çırak ilişkisi kapsamında deneyim kazanırlar.
ii. Eğitim hizmet dengesi
Fizyoloji AD rutin hasta bakılan bir dal olmadığı için akademik eğitim, programda ana ağırlığı oluşturmaktadır. Hizmet olarak uzmanlık öğrencilerinin lisans öğrencilerinin pratiklerini yaptırması ve devam eden projelere katılması beklenir.
e. Eğitim Yönetimi
i. Eğitim bileşenlerinin tanım ve ilanı
Uzmanlık eğitiminin gerçekleştirileceği ortamlar ve özellikleri, eğitim sürecinin farklı aşamalarında yapılacaklar, süreç içinde yer alan görev ve sorumlulukların eşgüdümü, uzmanlık öğrencilerini değerlendirme araçları ve bu konularla ilgili sorumluluk ve yetkiler asistan portfolyosunda açıkça tanımlanmış olup, öğrenci eğitime başladığında kendisine duyurulur ve açıklanır.
ii. Paydaş temsiliyeti
Eğitim programlarının planlanması ve yürütülmesinde programın tüm paydaşlarının (öğretim üyesi, uzman, uzmanlık öğrencisi, diğer sağlık çalışanları) temsiliyeti sağlanır.